Rzym.guide
  • O Autorach
  • Pogoda
  • Watykan
  • Kościoły
  • Muzea
  • Jak dojechać
  • Cesarze
Strona główna / Cesarze Rzymscy /

Cesarz Oktawian August

Autor: Artur Jakucewicz

Cesarz Oktawian August

Cezar August (27 p.n.e. – 14 n.e.) był pierwszym cesarzem Imperium Rzymskiego. Urodził się jako Gajusz Oktawiusz Thurinus 23 września 63 roku p.n.e., a w 44 roku p.n.e. został adoptowany przez swojego stryjecznego dziadka, Gajusza Juliusza Cezara. W wyniku adopcji przyjął imię Gajusz Juliusz Cezar. Następnie, w 27 roku p.n.e., Senat nadał mu honorowy tytuł Augustus, co oznacza „czcigodny”, dlatego znany jest jako Gajusz Juliusz Cezar August.

Mimo licznych imion, najczęściej nazywany jest Oktawiuszem w okresie od 63 do 44 roku p.n.e., Oktawianem między 44 a 27 rokiem p.n.e., a Augustem od 27 roku p.n.e. aż do swojej śmierci w 14 roku n.e.

Contents

Toggle
  • Co warto wiedzieć o cesarzu Auguście
    • Z czego słynął cesarz August?
    • Jak długo August był cesarzem?
    • Jak zmarł cesarz August?
    • Dlaczego August był najlepszym cesarzem?
    • Kim był August dla Juliusza Cezara?
  • Drugi triumwirat
  • Relacje z Antoniuszem i Kleopatrą
  • Pierwszy cesarz
  • Śmierć
  • Jak wyglądał cesarz August?
  • Słynne budowle w Rzymie z czasów panowania Augusta
    • Ara Pacis (9 p.n.e.)
    • Forum Augusta (2 p.n.e.)
    • Mauzoleum Augusta (28 p.n.e.)
    • Teatr Marcellusa (13–11 p.n.e.)
    • Horologium Augusti (ok. 10 p.n.e.)
    • Portyk Oktawii (27 p.n.e.)
    • Świątynia Cezara (29 p.n.e.)
    • Akwedukt Aqua Virgo (19 p.n.e.)
  • Ciekawostki o cesarzu Auguście

Co warto wiedzieć o cesarzu Auguście

Cesarz August, założyciel Cesarstwa Rzymskiego, pozostaje ikoną historii. Od wczesnych lat jako Oktawian po trwały wpływ jako twórca Pax Romana — jego życie i dziedzictwo nie przestają fascynować. W tej części odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania dotyczące jego przywództwa, strategii politycznych i życia prywatnego. Sprawdź swoją wiedzę o cesarzu Auguście i poznaj szczegóły, które uczyniły go jednym z najbardziej przełomowych władców w historii.

Z czego słynął cesarz August?

August, znany również jako Oktawian, słynie z ustanowienia Cesarstwa Rzymskiego, wprowadzenia ery stabilizacji (Pax Romana) i wprowadzenia kluczowych reform. Był pierwszym cesarzem Rzymu.

Jak długo August był cesarzem?

August rządził jako cesarz przez 41 lat, od 27 p.n.e. do 14 r. n.e.

Jak zmarł cesarz August?

August zmarł z przyczyn naturalnych 19 sierpnia 14 r. n.e. w Noli we Włoszech w wieku 75 lat.

Dlaczego August był najlepszym cesarzem?

August jest często uważany za najlepszego cesarza ze względu na swój polityczny spryt, sprawność militarną oraz okres pokoju i dobrobytu (Pax Romana), który wprowadził do Rzymu. Jego reformy położyły podwaliny pod sukces Imperium.

Kim był August dla Juliusza Cezara?

August, pierwotnie nazywany Oktawianem, był prawnukiem i adoptowanym synem Juliusza Cezara. Po zabójstwie Cezara pomścił jego śmierć i ostatecznie został politycznym następcą Cezara, przejmując jego spuściznę.

Drugi triumwirat

Po zabójstwie ojczyma Oktawiana, Gajusza Juliusza Cezara, w marcu 44 roku p.n.e., przyszły cesarz zawarł sojusz z bliskim przyjacielem i krewnym Cezara, Markiem Antoniuszem. Do ich porozumienia dołączył również inny stronniki Cezara – Marek Emiliusz Lepidus, co doprowadziło do powstania Drugiego Triumwiratu w październiku 43 roku p.n.e.

Posąg cesarza Augusta

Pierwszym celem nowego sojuszu było wyeliminowanie wszystkich przeciwników politycznych i zwolenników zabójców Cezara. Nie jest jasne, który z trójki triumwirów odpowiadał za rozlew krwi – niektórzy pisarze i historycy uważają Oktawiana za niewinnego, inni za głównego inicjatora czystek. Po osiągnięciu pierwszego celu, Triumwirat skupił się na zabójcach Cezara. W bitwie pod Filippi w 42 roku p.n.e. armia Brutusa i Kasjusza została pokonana przez siły Triumwiratu, co zmusiło obu przywódców do popełnienia samobójstwa.

Oktawian i Lepidus zaatakowali Sekstusa Pompejusza (syna Pompejusza, głównego rywala Cezara), by przejąć władzę nad Rzymem przy wsparciu Antoniusza z Egiptu

Bez wątpienia Drugi Triumwirat odniósł sukces w walce z Pompejuszem, lecz Lepidus naciskał, by Oktawian opuścił Sycylię – główny teatr działań – razem ze swoją armią. Jednak Oktawian zaoferował wojskom Lepidusa ogromne sumy pieniędzy, dzięki czemu przeszły one na jego stronę. W konsekwencji Lepidus stracił wszystkie tytuły oprócz Pontifexa Maximusa, a Drugi Triumwirat rozpadł się.

Relacje z Antoniuszem i Kleopatrą

Po rozpadzie Drugiego Triumwiratu relacje między Oktawianem a Markiem Antoniuszem znacznie się pogorszyły. W 40 roku p.n.e. Oktawian próbował uratować sojusz, wydając za Antoniusza swoją siostrę, Oktawię Młodszą. Jednak Antoniusz związał się z Kleopatrą VII z Egiptu – dawną kochanką Cezara i matką jego syna Cezariona – która z czasem została jego partnerką.

Romans Marka Antoniusza i Kleopatry

Romans ten doprowadził do konfliktu między Oktawianem a Antoniuszem, a Oktawian oskarżył go o nadużycie zaufania siostry. W rezultacie Antoniusz rozwiódł się z Oktawią.

Oktawian zaczął uważać Antoniusza za nieodpowiedniego przywódcę zarówno pod względem politycznym, prywatnym, jak i militarnym

Adoptowany syn Cezara zmusił kapłanki świątyni Westy do wydania testamentu Antoniusza, który został odczytany w Senacie. Testament przekazywał ziemie rzymskie synom Antoniusza i nakazywał wzniesienie mauzoleum w Aleksandrii dla niego i Kleopatry.

Oktawian nazwał swego dawnego sojusznika zdrajcą. Najbardziej kontrowersyjna deklaracja Antoniusza dotyczyła jednak Cezariona jako prawowitego dziedzica Juliusza Cezara. Senat odrzucił kandydaturę Antoniusza na konsula i wypowiedział wojnę Kleopatrze VII. W 31 roku p.n.e., w bitwie pod Akcjum, armia Oktawiana pod dowództwem Agrypy zniszczyła siły Antoniusza i Kleopatry i ścigała ich aż do 30 roku p.n.e. W konsekwencji Antoniusz i Kleopatra stracili Aleksandrię i popełnili samobójstwo. Oktawian kazał udusić Cezariona, mówiąc: „dwóch Cezarów to o jednego za dużo”, a najstarszy syn Antoniusza również został zgładzony jako potencjalne zagrożenie dla Rzymu.

Plan Forum Romanum w starożytnym Rzymie

Wydarzenia te doprowadziły Oktawiana do pełni władzy nad Rzymem

Oktawian postanowił uniknąć losu swego ojczyma i zaraz po objęciu władzy ogłosił swoje polityczne intencje, zyskując zaufanie ludu i przekonując społeczeństwo, że jego celem jest poprawa sytuacji w Rzymie. W 27 roku p.n.e. Oktawian zrezygnował z posiadanej władzy, wiedząc, że Senat odda mu ją z powrotem, nadając mu również tytuł „August”. Wolał jednak nazywać się publicznie „Princeps”, czyli „Pierwszy Obywatel”. Lud ufał mu, a Augustowi udało się zdobyć absolutną kontrolę nad Rzymem i jego prowincjami.

Pierwszy cesarz

August, od którego imienia pochodzi nazwa miesiąca sierpnia, był już wówczas znany jako August. W 19 roku p.n.e. otrzymał najwyższą władzę nad wszystkimi prowincjami Imperium Rzymskiego i rozpoczął swoje autokratyczne rządy.

Posąg Oktawiana Augusta przed Forum Augusta w Rzymie

W 2 roku p.n.e. August został ogłoszony Pater Patriae – ojcem ojczyzny.

Okres jego panowania bez wątpienia był pozytywny dla imperium – wspierał pokój wewnętrzny, rozwój gospodarki, sztuki oraz rolnictwa. Podczas jego rządów powstało wiele nowych budowli – August zrealizował zarówno plany pozostawione przez Cezara, jak i wprowadził wiele własnych projektów. Na przykład w ciągu jednego roku odnowił aż 82 budowle, w tym publiczne łaźnie Rzymu, wspólnie ze swoim głównym współpracownikiem Agrypą.

August był miłośnikiem sztuki i inspirował wielu twórców – poeci, tacy jak Wergiliusz, tworzyli dzieła na jego cześć, m.in. „Eneidę”. W okresie jego rządów wprowadzono wiele reform i nowych praw. Ich celem było wspieranie stabilności w małżeństwach oraz zwiększenie dzietności. Przewidziano kary za małżeństwa bezdzietne i ulgi podatkowe dla rodzin z więcej niż trójką dzieci.

Śmierć

Cesarz August zmarł w 14 roku n.e. Jego ostatnie słowa przeszły do historii: „Zastałem Rzym murowany, a zostawiłem marmurowy.” Jednak według jego żony Liwii oraz adoptowanego syna Tyberiusza, który został drugim cesarzem w dziejach Imperium Rzymskiego, jego ostatnie słowa brzmiały: „Czy dobrze odegrałem swoją rolę? Bijcie brawo, gdy schodzę ze sceny.” Ciało cesarza zostało pochowane w Rzymie.

Za jego panowania rozbudowano Forum Romanum, a do dziś można zwiedzać pozostałości Forum Augusta w centrum Rzymu.

Jak wyglądał cesarz August?

Cesarz August, założyciel Cesarstwa Rzymskiego, został uwieczniony na licznych posągach, które przetrwały do naszych czasów.

Jak cesarz August wyglądał w młodości – fotorealistyczny portret zrekonstruowany komputerowo

Co ciekawe, niemal wszystkie posągi przedstawiają go jako młodego i silnego mężczyznę, co utrwala wizerunek wiecznej młodości i witalności – w kontraście do faktu, że żył aż 75 lat.

Jak cesarz August wyglądał w wieku 75 lat

Dzięki współczesnym technologiom komputerowym i możliwościom sztucznej inteligencji udało się odtworzyć realistyczne portrety Augusta. Te fotorealistyczne wizualizacje pozwalają współczesnym spojrzeć na oblicze władcy, które od wieków fascynuje historyków i miłośników sztuki, choć wciąż filtrowane przez klasyczne ideały piękna.

Słynne budowle w Rzymie z czasów panowania Augusta

Zamierzacie zagłębić się w rzymską architekturę? Jeśli planujecie wizytę w Rzymie, warto poznać dziedzictwo Augusta – pierwszego cesarza, który uczynił z Wiecznego Miasta prawdziwe architektoniczne arcydzieło. Czas poznać najważniejsze budowle powstałe za jego rządów.

Ara Pacis (9 p.n.e.)

Muzeum Ara Pacis w Rzymie

Ara Pacis to nie tylko ołtarz – to prawdziwe arcydzieło rzeźby rzymskiej. Zbudowany ku czci Pax, rzymskiej bogini pokoju, został uroczyście otwarty w dniu urodzin Liwii, żony Augusta. Punkt dla męża! Reliefy są tak szczegółowe, że wyglądają jak komiks opowiadający historię Pax Romana.

Forum Augusta (2 p.n.e.)

Forum Augusta w Rzymie

August uznał, że stare Forum Romanum jest zbyt zatłoczone – jak galeria handlowa w weekend. Dlatego podarował Rzymowi Forum Augusta z imponującą świątynią Marsa Mściciela (Mars Ultor). Dlaczego Mars? Bo to bóg zemsty, który pomógł mu pokonać wrogów pod Filippi.

Mauzoleum Augusta (28 p.n.e.)

To nie był tylko grobowiec rodzinny – to był symbol potęgi! Cesarz August jasno dał do zrozumienia: „Nasza dynastia będzie rządzić Rzymem długo.” Mauzoleum zbudowano w formie koncentrycznych pierścieni, z kopcem ziemnym porośniętym cyprysami. Prochy umieszczono w złotych urnach.

Teatr Marcellusa (13–11 p.n.e.)

Teatr Marcellusa w Rzymie

Nazwany na cześć zmarłego młodo siostrzeńca Augusta – Marcellusa. Teatr szybko stał się jednym z głównych miejsc rozrywki w Rzymie. Jego projekt zainspirował późniejsze Koloseum. Mógł pomieścić 20 000 widzów, usadzonych zgodnie z ich pozycją społeczną – bo Rzymianie uwielbiali hierarchię.

Horologium Augusti (ok. 10 p.n.e.)

Wyobraź sobie gigantyczny zegar słoneczny połączony z kalendarzem – oto Solarium Augusti. W centrum znajdował się egipski obelisk z Heliopolis, który pełnił rolę wskazówki zegara. Czasomierz i demonstracja potęgi w jednym!

Portyk Oktawii (27 p.n.e.)

Nazwany na cześć siostry Augusta – Oktawii. Był to gruntowny remont wcześniejszego kompleksu, który stał się centrum kultury – z bibliotekami, salami wykładowymi i dziełami sztuki. Wspomniany został nawet w „Kupcu weneckim” Szekspira!

Świątynia Cezara (29 p.n.e.)

Pierwotnie rozpoczęta przez samego Juliusza Cezara, została ukończona przez Augusta. To symboliczny gest: „Kontynuuję dziedzictwo rodziny.” Była to pierwsza świątynia poświęcona ubóstwionemu Rzymianinowi. Tu składano ofiary duchowi Cezara i znajdował się ołtarz upamiętniający Idy Marcowe.

Akwedukt Aqua Virgo (19 p.n.e.)

Potrzebujesz wody? Aqua Virgo to nie tylko projekt budowlany, ale prawdziwa rewolucja w dziedzinie zdrowia publicznego. Doprowadzał czystą wodę do miasta i – co zadziwiające – działa częściowo do dziś. Trwałość godna rzymskiej inżynierii!

Ciekawostki o cesarzu Auguście

Wybieracie się do Rzymu? Zanurzcie się w fascynujący świat cesarza Augusta – jednej z najważniejszych postaci w historii. Ten dział pełen jest interesujących faktów, które wzbogacą Wasze zwiedzanie. Zaskoczcie znajomych nowo zdobytą wiedzą o człowieku, który ukształtował Cesarstwo Rzymskie.

  1. Forum Augusta, monumentalny projekt architektoniczny zapoczątkowany w 42 roku p.n.e., jest świadectwem jego panowania. Dziś możecie zwiedzić jego malownicze ruiny w pobliżu Koloseum, gdzie historia ożywa.
  2. W 27 roku p.n.e. Gajusz Oktawiusz, znany także jako Cezar August, został pierwszym cesarzem Rzymu, rozpoczynając epokę wielkiego Cesarstwa Rzymskiego, które przetrwało przez wieki.
  3. Sierpień, wcześniej znany jako Sextilis, został przemianowany na cześć Augusta, aby upamiętnić jego zwycięstwa. To trwały dowód jego wpływu na świat.
  4. Dynastia julijsko-klaudyjska rozpoczęła się właśnie od Augusta. Jego pięciu następców – Tyberiusz, Kaligula, Klaudiusz, Neron i Galba – byli z nim spokrewnieni krwią lub poprzez adopcję, odciskając piętno na historii Rzymu.
  5. Mauzoleum Augusta, miejsce jego ostatniego spoczynku, odzwierciedla potęgę jego rządów. Ten monumentalny grobowiec, wzniesiony między 28 a 23 rokiem p.n.e., ukazuje bogactwo i siłę pierwszego cesarza.
  6. August był spokrewniony z Juliuszem Cezarem – był jego prawnukiem i adoptowanym dziedzicem. To powiązanie odegrało kluczową rolę w jego drodze do władzy.
  7. Senat nigdy oficjalnie nie ogłosił Augusta cesarzem, ale dzięki zręcznym manewrom politycznym i militarnym przejął pełnię władzy. W 27 roku p.n.e. ogłosił się jedynym władcą, rozpoczynając nową erę.
  8. Jako posiadacz władzy prokonsularnej August miał kontrolę nad Rzymem i całym Cesarstwem. Jego panowanie cechowały reformy polityczne, ekspansja militarna i rozwój społeczny.
  9. Cesarz August dożył sędziwego wieku. Zmarł w 14 roku n.e., mając 76 lat, po panowaniu o ogromnym znaczeniu, które przekształciło Rzym z republiki w imperium.
  10. August wystąpił przeciwko druidom – religijnej grupie znanej z praktyk składania ofiar z ludzi i obrzędów mistycznych. Zakaz ich działalności był jednym z pierwszych kroków w kierunku centralizacji religii i kultury rzymskiej.

Autor: Artur Jakucewicz

Artur Jakucewicz

Mieszkam w Rzymie od ponad 10 lat i z radością dzielę się swoim doświadczeniem i wiedzą. Kocham starożytną historię i architekturę — jestem autorką przewodników po Włoszech dla niezależnych podróżników.

Zanurz się głębiej w opowieściach Rzymu

Beautiful Beach Town Near Rome

22938 podróżnych przeczytało

Najlepsze plaże w pobliżu Rzymu

Statua cesarza Tytusa

26393 podróżnych przeczytało

Cesarz Tytus

Pięciu Dobrych Cesarzy

8642 podróżnych przeczytało

Pięciu Dobrych Cesarzy

Cesarz Trajan

11970 podróżnych przeczytało

Cesarz Trajan

Cesarz Hadrian

10733 podróżnych przeczytało

Cesarz Hadrian

Cesarz rzymski Domicjan

38588 podróżnych przeczytało

Cesarz Domicjan

Fontanna Neptuna w Rzymie

399 podróżnych przeczytało

Fontanna Neptuna

Plac Navona w Rzymie

17868 podróżnych przeczytało

Piazza Navona

Obrazy Caravaggia w Rzymie

22481 podróżnych przeczytało

Obrazy Caravaggia w Rzymie – gdzie zobaczyć?

Pokaż więcej

O nas

O nas Rzym.Guide Autorzy Kate Zusmann i Artur Jakucewicz
Jesteśmy Kate i Artur – duetem połączonym wspólną fascynacją Wiecznym Miastem – Rzymem. Nasze ścieżki, napędzane pasją do jego ponadczasowych historii i architektonicznych cudów, zeszły się w sposób, jakiego nigdy nie przewidywaliśmy.

Odkryj Rzym

  • Jak dostać się z Rzymu do Florencji

    Jak dostać się z Rzymu do Florencji

  • Fontanna Neptuna w Rzymie

    Fontanna Neptuna

  • Wetter im März in Rom

    Jak ubierać się w Rzymie w marcu?

  • Via del Corso – najdłuższa ulica handlowa w Rzymie

    Via del Corso – najdłuższa ulica handlowa w Rzymie

  • Gajusz Juliusz Cezar

    Gajusz Juliusz Cezar

Rzym.guide

Este sitio web utiliza cookies. Para más información, lea la política de cookies

Rzym.guide © 2025. Stworzone z miłością przez rzymskich ekspertów i przewodników.

  • American English
  • Español
  • Deutsch
  • British English