23037 podróżnych przeczytało
Kolos Konstantyna, cud potęgi i ambicji Cesarstwa Rzymskiego, był monumentalnym posągiem wzniesionym na początku IV wieku n.e. Przedstawiał cesarza Konstantyna jako Jowisza, króla rzymskich bogów. Odkryty na nowo we fragmentach w czasie renesansu, ten imponujący posąg został niedawno pieczołowicie zrekonstruowany z wykorzystaniem nowoczesnych technologii.
Do końca 2025 roku turyści i mieszkańcy Rzymu mają wyjątkową okazję, aby bezpłatnie podziwiać Kolosa Konstantyna. Ekspozycja znajduje się w spokojnym ogrodzie Villa Caffarelli, będącym częścią Muzeów Kapitolińskich, ukazując połączenie starożytnej sztuki i współczesnej konserwacji oraz oferując głęboki wgląd w historyczne i kulturowe dziedzictwo Rzymu.
Kim był Konstantyn?
Cesarz Konstantyn Wielki, przełomowa postać w dziejach Rzymu, panował w latach 306–337 n.e.
Jego wpływ był ogromny – zakończył prześladowania chrześcijan i umożliwił rozwój tej religii w całej Europie. Konstantyn nie ograniczył się jednak tylko do spraw religijnych – założył miasto Konstantynopol, które przez wieki było centrum imperium, zapoczątkowując erę bizantyjską. Jego dziedzictwo ukształtowało zarówno Imperium Rzymskie, jak i świat chrześcijański.
Oryginalna konstrukcja
Kolos Konstantyna powstał na początku IV wieku n.e. i został umieszczony w Bazylice Maksencjusza w Rzymie. Posąg przedstawiał cesarza w pozie Jowisza: z częściowo odkrytym ciałem, płaszczem przewieszonym przez ramię, globem w lewej dłoni i berłem w prawej. Posąg był jednym z wielu monumentów wzniesionych na cześć Konstantyna i jego panowania.
Inne pomniki Konstantyna stanęły w kluczowych miejscach imperium, podkreślając jego potęgę i dziedzictwo.
Odkrycie i fragmenty
Fragmenty Kolosa Konstantyna zostały odkryte w 1486 roku podczas wykopalisk w Bazylice Maksencjusza przy Via Sacra w Rzymie.
Początkowo fragmenty te błędnie uznano za części posągu cesarza Kommodusa. Dopiero pod koniec XIX wieku poprawnie przypisano je Konstantynowi. Michał Anioł odegrał ważną rolę w rozmieszczeniu fragmentów marmuru, w tym głowy, prawego ramienia, dłoni, kolana, goleni oraz obu stóp na dziedzińcu Pałacu Konserwatorów (obecnie część Muzeów Kapitolińskich). Później odnaleziono i dołączono także fragment prawej dłoni.
W 1951 roku odkryto również fragment klatki piersiowej, który następnie został włączony do projektu rekonstrukcji. Eksperci dokładnie zbadali i zeskanowali fragmenty w wysokiej rozdzielczości, co pozwoliło wiernie odtworzyć oryginalny wygląd posągu z zachowaniem jego autentyczności.
Projekt rekonstrukcji
Ambitny projekt rekonstrukcji Kolosa Konstantyna to dowód zaangażowania i precyzji Wydziału Nadzoru Kapitolińskiego, Fundacji Prada oraz Factum Foundation, realizowany pod naukowym nadzorem Claudio Parisi Presicce.
Celem projektu było przywrócenie pierwotnego majestatu posągu poprzez precyzyjne modelowanie każdego fragmentu i stworzenie jego repliki przy użyciu nowoczesnych technologii. Do kluczowych zadań należało zeskanowanie dziesięciu zachowanych fragmentów w wysokiej rozdzielczości za pomocą fotogrametrii i technologii LiDAR, a także włączenie dodatkowego fragmentu pochodzącego z Parco Archeologico del Colosseo. Fragmenty umieszczono na cyfrowo odtworzonym korpusie posągu, opierając się na rzeźbach o podobnej kompozycji. To właśnie ta cyfrowa rekonstrukcja stanowiła podstawę fizycznego odtworzenia Kolosa.
Integracja technologiczna
Nowoczesna technologia odegrała kluczową rolę w procesie rekonstrukcji. Do stworzenia repliki wykorzystano modelowanie 3D i druk w wysokiej rozdzielczości. Każdy fragment został cyfrowo wymodelowany i dopasowany do zrekonstruowanego ciała, przy zachowaniu zgodności historycznej poprzez odniesienia do rzeźb z tej samej epoki.
Użyto materiałów takich jak żywica, poliuretan, pył marmurowy, złota folia oraz gips, które miały jak najlepiej oddać wygląd oryginalnego marmuru i brązu. Wewnętrzna konstrukcja została wykonana z aluminium, co umożliwia łatwy montaż i transport. W rekonstrukcji wyraźnie zaznaczono, które fragmenty są oryginalne, a które nowe, tworząc harmonijne połączenie starożytnej sztuki z nowoczesną technologią. Efektem jest imponująca, wierna kopia Kolosa Konstantyna, dostępna dziś dla publiczności.
Odniesienia ikonograficzne i inspiracje artystyczne
Rekonstrukcja Kolosa Konstantyna opierała się na ikonografii i artystycznych wzorcach, by jak najwierniej oddać oryginał. Aby odtworzyć postawę, szaty i kompozycję figury, zespół projektowy badał rzeźby z tej samej epoki. Kluczowymi odniesieniami były kolosalny posąg Jowisza z Państwowego Muzeum Ermitażu w Sankt Petersburgu, inspirowany zapewne Zeusem z Olimpii autorstwa Fidiasza, oraz duży gipsowy odlew cesarza Klaudiusza.
Więcej o rekonstrukcji posągu Konstantyna przeczytacie na stronie factumfoundation.org.
Wrażenia osobiste
Po raz pierwszy widziałem fragmenty posągu Konstantyna ponad dekadę temu w Muzeach Kapitolińskich i już wtedy zrobiły na mnie „kolosalne” wrażenie.
Ogromna stopa i potężna głowa, przewyższające wzrost człowieka, były naprawdę imponujące. Jako pasjonat historii starożytnego Rzymu z ogromną radością zobaczyłem teraz w całości zrekonstruowaną rzeźbę, przybliżającą jej dawną wielkość.
Wizyta w Ogrodzie Caffarelli w towarzystwie Kate Zusman, współautorki portalu Rome.us, stała się wyjątkowym doświadczeniem.
To zaciszne miejsce jest znane głównie koneserom i pasjonatom historii Rzymu – a teraz, mamy nadzieję, także wszystkim czytelnikom naszego serwisu. Zobaczenie Kolosa Konstantyna w tej spokojnej scenerii to nie tylko kontakt z historią, ale też głębokie doświadczenie łączące nas z dawną wielkością Wiecznego Miasta!
Atrakcje w pobliżu
460 ft
140 m
620 ft
190 m
950 ft
290 m
980 ft
300 m
980 ft
300 m
1150 ft
350 m
1250 ft
380 m
1280 ft
390 m
1350 ft
410 m
1570 ft
480 m
