Więzienie Mamertyńskie (Carcer Tullianum)

Więzienie Mamertyńskie (Carcere Mamertino, Carcer Tullianum) było jedynym więzieniem w starożytnym Rzymie.

Skazani na śmierć trafiali tutaj, by oczekiwać na wykonanie wyroku. Choć brak na to bezpośrednich dowodów, legenda głosi, że to właśnie w tym miejscu przetrzymywani byli apostołowie Piotr i Paweł. Stąd mieli wyruszyć na drogę męczeństwa: Paweł – w stronę Aquae Salviae, a Piotr – w kierunku Cyrku Nerona, w pobliżu Watykanu. Na cześć św. Piotra w więzieniu wzniesiono niewielki ołtarz.

Co warto wiedzieć przed wizytą w Więzieniu Mamertyńskim

Carcer Tullianum

Zanim stał się częścią więzienia, Tullianum było budowlą ściśle związaną z żywiołem wody. Woda wypływająca z głębin ziemi, przenikająca z ciemności na powierzchnię; woda wypływająca z „otworu” (źródła), który umożliwiał kontakt „tego, co na dole” z „tym, co na górze” – i odwrotnie.

Uważa się, że Carcer-Tullianum nie było jedynie budynkiem o charakterze „publicznym”, lecz miało również pewien wymiar sakralny – o czym świadczy obecność przedmiotów wotywnych, pochodzących z okresu, gdy budowla ta funkcjonowała jako jednolita całość.

Przeczytaj o lokalizacji kościoła watykańskiego.

Ciekawostki

1. Oryginalnie noszące nazwę Tullianum, Więzienie Mamertyńskie powstało między 500 a 600 r. p.n.e.
2. Początkowo było to starożytne zbiornikowisko wody, a nie więzienie. Dopiero później przekształcono je w dwupoziomowe więzienie. Wejście do dolnej celi znajdowało się przez niewielki otwór w podłodze górnej celi.
3. Więzienie było używane aż do IV wieku, a w XVI wieku na jego miejscu wybudowano kościół San Giuseppe dei Falegnami.
4. Zgodnie z tradycją chrześcijańską, w Więzieniu Mamertyńskim byli przetrzymywani św. Piotr i św. Paweł. Według przekazów Piotr sprawił, że w jego celi wytrysnęło źródło, by mógł ochrzcić strażników i innych więźniów.

Moje wrażenia z wizyty w Więzieniu Mamertyńskim

Spacer do Więzienia Mamertyńskiego z Via dei Fori Imperiali był wygodny i malowniczy – pozwolił mi ominąć Forum Cezara i w pełni chłonąć atmosferę starożytnego Rzymu.

Dla chrześcijan i pasjonatów historii to miejsce ma ogromne znaczenie duchowe – pozwala poczuć bliskość św. Piotra i głębiej zrozumieć początki chrześcijaństwa. Atmosfera panująca wewnątrz jest poważna, ale zarazem fascynująca – to obowiązkowy punkt dla każdego, kto chce lepiej poznać dzieje Rzymu i wczesnego Kościoła.

Warto też przeczytać o Bazylice św. Pawła za Murami oraz Placu św. Piotra.

Wyzwolenie św. Piotra w sztuce

Dzieje Apostolskie, rozdział 12, opisują wydarzenie znane jako wyzwolenie apostoła Piotra – anioł uwalnia go z więzienia. Choć opis w Piśmie Świętym jest dość krótki, scena ta zainspirowała wielu artystów oraz teologów.

„Św. Piotr w więzieniu (Apostoł Piotr klęczący)” – Rembrandt

Apostoł Piotr został przedstawiony w swojej celi po aresztowaniu w Jerozolimie na obrazie z 1631 r. „Św. Piotr w więzieniu (Apostoł Piotr klęczący)” autorstwa Rembrandta.

Postać apostoła oświetla miękkie, złote światło z niewidocznego źródła. Jego charakterystycznym atrybutem są dwa metalowe klucze – symbol władzy nad Królestwem Niebieskim, które Jezus mu powierzył, a które tu przywołują ironię jego uwięzienia. Obraz znajduje się w Lejdzie, w Holandii.

„Wyzwolenie św. Piotra” – Antonio de Bellis

Jedno z najsłynniejszych dzieł Antonio de Bellisa (ok. 1616–1656), włoskiego malarza z Neapolu z okresu baroku.

Bellis był jednym z czołowych artystów XVII-wiecznego Neapolu, obok Ribery, Cavallina i Stanzioniego. Wpływ na jego styl miał Caravaggio.

„Św. Piotr na tronie między św. Pawłem i wiernymi” – Jacopo di Cione

Obraz „Św. Piotr na tronie między św. Pawłem i wiernymi” (1370–1371) autorstwa Jacopa di Cione znajduje się w Pinakotece Muzeów Watykańskich.

Di Cione był włoskim malarzem okresu gotyku działającym we Florencji.

„Płaczący św. Piotr” – Bartolomé Esteban Murillo

„Płaczący św. Piotr” autorstwa Bartolomé Estebana Murilla pochodzi z ok. 1650–1655 roku.

Obraz olejny znajduje się obecnie w Muzeum Sztuk Pięknych w Bilbao (bilbaomuseoa.eus).

Autor: Kate Zusmann

Mieszkam w Wiecznym Mieście od 12 lat. Mówi się, że każdy zakątek Rzymu ma swoją historię — i właśnie o tych najbardziej intrygujących faktach i miejskich legendach chcę Wam opowiedzieć. :)

Zanurz się głębiej w opowieściach Rzymu

23197 podróżnych przeczytało

Najlepsze plaże w pobliżu Rzymu

12387 podróżnych przeczytało

Jak kupić bilety do Muzeów Watykańskich i Kaplicy Sykstyńskiej

13055 podróżnych przeczytało

Largo Argentina i schronisko dla kotów

25549 podróżnych przeczytało

Forum Romanum

70525 podróżnych przeczytało

Circus Maximus

6835 podróżnych przeczytało

Wyspa Tyberyjska

108790 podróżnych przeczytało

Koloseum

16349 podróżnych przeczytało

Łuk Konstantyna Wielkiego

22493 podróżnych przeczytało

Zamek Świętego Anioła

Pokaż więcej